سؤالات قدرتمند چیست؟
سؤالات قدرتمند، سؤالاتی هدفمند و با برنامه هستند که از سردرگمی جلوگیری می‌کنند.
یک کوچ حرفه‌ای سعی می‌کند تا با سؤالات قدرتمندی که می‌پرسد، راه‌های بهتری برای مراجعین خود نشان دهد.
شاید برایتان سؤال باشد که پرسش چطور می‌تواند در روند پیشرفت کوچینگ تأثیر بگذارد؟
پرسش قدرتمند، درست مثل سایر پرسش‌ها از یک ساختار مشترک بهره می‌برد.
کوچ با پرسیدن سؤال قدرتمند، مراجع را به یکپارچگی، اقدام و درک شرایط کنونی و پیش رو دعوت می‌کند.
چرا کوچ‌ها سؤال می‌کنند؟
یک کوچ حرفه‌ای به دلایل مختلف سؤال می‌کند، اما هدف اصلی این پرسش‌ها این است که مراجعه‌کننده را به خودشناسی بیشتر، نزدیک کند و درواقع با این پرسش‌ها راه برای شناخت هدف‌ها باز می‌شود.
این نکته بدیهی است که چگونه ممکن است شما بخواهید راه را به مراجعینتان نشان دهید ولی هیچ اطلاعاتی از او نداشته باشید.
مهارت سؤال قدرتمند در کوچینگ، یکی از مهارت‌های اساسی در کوچینگ است که هر کوچ حرفه‌ای به‌خوبی به آن مسلط است.
درواقع زمانی که یک مراجع به یک کوچ مراجعه می‌کند، با توجه به شناختی که از ساختار کوچینگ دارد، به دنبال این است که از یک وضعیت موجود، به یک وضعیت مطلوب برسد.
یکی از راه‌هایی که می‌تواند او را به این نقطه برساند، جایی است که یک کوچ سؤال قدرتمند از او می‌پرسد.
سؤالی که همیشه ذهن کوچ‌ها را به خود مشغول می‌کند این پرسش است که ما برای پرسیدن یک سؤال قدرتمند نیاز به رعایت چه ویژگی‌هایی داریم؟
درواقع در یک بیان بهتر، سؤال قدرتمند ما باید چه ویژگی‌هایی را داشته باشد که بتوان از آن به‌عنوان یک سؤال قدرتمند عالی یاد کرد؟
در ادامه به بیان 4 ویژگی اصلی این مهارت می‌پردازیم تا با ساختار اصلی این‌گونه از سؤالات آشنا شویم.
اولین ویژگی، هدف‌دار بودن این سؤالات است و کوچ به دنبال این است تا از مراجع بپرسد که: هدف بلندمدت شما چیست؟
هدف از این سؤال، یافتن ارزش‌های شخصی است که به‌طور مستقیم خواسته‌های مراجعین را مشخص می‌کند و در مورد آنچه می‌خواهد به دست بیاورد، شفافیت ایجاد می‌کند.
چند نمونه از این سؤالات می‌توانند مانند سوالات زیر باشد:
• والاترین ارزش زندگی‌تان را چه چیزی می‌دانید؟ • در جلسات کوچینگ شخصی مشتاق هستید تا چه موضوعاتی را فرا بگیرید؟ • چه اتفاقی دوست دارید تا در آینده برایتان رخ دهد؟ • هدف خاصی دارید که مشخصاً برای آن به کوچینگ مراجعه کرده‌اید؟ • چه نتیجهٔ ایده آلی برای خود متصور هستید؟ • هدف از رسیدن به خواسته‌هایتان چیست؟
مهم‌ترین هدفی که این سری از سؤالات به دنبال آن هستند این است که در حال حاضر مراجعه‌کننده در چه شرایطی قرار دارد؟
شما به‌عنوان مربی باید به مشتری خود کمک کنید تا از وضعیت موجود خود آگاهی بیشتری کسب کند.
این سری از سؤالات همچنین به مربی و مراجع کمک می‌کند کمی در مورد نقطهٔ شروع کار با یکدیگر آشنا شوند.
گوش دادن فعال در این مرحله نقش مهمی ایفا می‌کند.
اما یادتان باشد که همانطور که به‌دقت صحبت‌های مراجعه‌کننده را گوش می‌دهید به دنبال رفع این مشکلات او در وضعیت کنونی نباشید و صرفاً به حرف‌هایش گوش دهید.
چند نمونه از سؤالات پیشنهادی ما را در ادامه مشاهده می‌کنید:
• تا به امروز چه اتفاقاتی برایتان رخ داده است؟ • در مورد زمان، مکان و افراد خاصی که در طول صحبت‌های مراجعه‌کننده با آنها مواجه می‌شوید، کنجکاوی به خرج دهید • تا به امروز برای رسیدن به هدف‌های خود چه‌کارهایی انجام داده‌اید؟ • آیا این احساس را دارید که تا به امروز برای هدف‌هایتان هر کاری که از دستتان برمی‌آید را انجام داده‌اید؟ • چه موضوعاتی باعث پیشرفت یا عقب‌ماندگی شما در راه رسیدن به هدف‌هایتان شده‌اند؟ • به چه چیزهایی برای رسیدن به هدف‌هایتان نیاز دارید؟
فرصت‌های پیش رو یکی از خواسته‌های کوچ است که باید با سؤالاتی قدرتمند و هدف‌دار به آنها برسد.
در این سری از سؤالات باید با سؤالات قدرتمند خود مشتری را به این هدف برساند که راه‌های مختلف، رسیدن به هدف را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهد.
در اینجا نیز چند سؤال را می‌توان پیشنهاد داد:
• به نظرتان اولین قدم برای راه رسیدن به هدف‌هایتان چیست؟ • چه‌کارهایی شمارا به رسیدن به برداشتن این قدم اول کمک می‌کند؟ • آیا راه‌های جایگزینی هم برای رسیدن به هدف‌های خود پیشنهاد می‌دهید؟ • چه کسانی می‌توانند شمارا در رسیدن به این هدف‌ها کمک کند؟ • چه درس‌های از تجارب گذشته گرفته‌اید؟ آیا امروز هم این تجربه‌ها به کمکتان می‌آید؟
در اینجا نیز باید سؤالاتی مطرح شود تا خواسته‌های مراجعه‌کننده از آینده را مشخص کند.
اینکه دقیقاً چه فرصتی‌های در آینده در انتظار اوست و چه راه‌هایی او را به این خواسته‌ها می‌رساند.
اگر چندین راه برای پیمودن و شروع دارید حالا وقت آن رسیده که گزینه‌ها به یک گزینه منطقی محدود کنید تا تعهدات اجرایی را بالا ببرید.
پرسیدن سؤالات مناسب در این مرحله به مراجعه‌کننده شما کمک می‌کند تا یک برنامه عملی را تبعیت کند و انگیزه‌اش در طول مدت حفظ شود.
در اینجا نیز چند سؤال را مطرح می‌کنیم که ممکن به شما کمک کند:
• از بین فرصت‌های پیش رو، کدام را انتخاب می‌کنید؟ • اقدامات مشخص شما برای رسیدن به اهدافتان چیست؟ • آیا بازهٔ زمانی مشخصی برای رسیدن به هدف‌هایتان دارید؟ • چه مراحلی پیش روی شماست؟ اولین قدمتان در مراحل چیست و چه اقداماتی را شامل می‌شود؟ • برنامه‌تان برای مراحل بعدی و موانعی که ممکن است پیش روی‌تان باشد چیست؟ • معیار شما برای موفق شدن چیست؟
این چهار ویژگی، ساختار اصلی سؤالات قدرتمند یک کوچ حرفه‌ای را تشکیل می‌دهد که هرکدام از آنها خود، شامل زیرشاخه‌های متعددی است.
امیدواریم که با مطالعهٔ این مطلب، بیش‌ازپیش با مفهوم سؤالات قدرتمند کوچینگ آشنا شده باشید و در مطرح کردن این‌گونه از سؤالات شما یاری کرده باشد.
نویسنده: جناب آقای مجتبی پرهیزگار از دانش پذیران دوره سوم تربیت کوچ حرفه‌ای کسب‌وکار ویدان
تمام حقوق مادی و معنوی برای ویدان محفوظ می‌باشد
