رهبری کسب و کار در شرایط بحران

مقدمه

در شرایط بد، کسب‌وکارها یا به وجود آمده و رشد می‌کنند، و یا از بین می‌روند. رهبری کسب و کار در شرایط بحران، هنراست نه در زمان ثبات اقتصادی.

در این زمان که جهان درگیر ویروس کرونا است، ما با سه بحران درگیر هستیم: بحران فیزیکی، ذهنی و روانی و همچنین بحران مالی.

شاید درصد کمی، گرفتار این بیماری و بحران جسمی و فیزیکی شوند.

اما افراد بسیاری درگیر بحران ذهنی و روانی، و همین‌طور بحران مالی شده‌اند

و تصمیمات استراتژیک، واکنش و عملکرد ما در این شرایط است که واقعاً مشخص می‌کند به‌عنوان یک رهبر در خانواده و کسب‌وکارهایمان چه‌کاره هستیم.

رهبران مؤثر، افرادی با اهداف بزرگ هستند که به تیم خود کمک می‌کنند باقدرت از این بحران عبور کنند و به دستاوردهای بزرگ برسند.

وظیفه ما به‌عنوان رهبری کسب و کار این است که در قدم اول آگاهی خود را بالابرده و با دقت و هوشیاری به آن نگاه کنیم.

سپس در قدم بعدی بدانیم که در دل هر بحرانی فرصت‌های زیادی نهفته است که امکان رشد را بیشتر و کم رقیب‌تر می‌کند.

مانند آونگی که یک‌طرف آن خطر باشد، قطعاً طرف دیگرش فرصت خواهد بود و هرچه این آونگ عقب‌تر برود و خطرش بزرگ‌تر باشد فرصتش هم بزرگ‌تر خواهد بود.

قلم در دست ماست و با هر تصمیمی که می‌گیریم سرنوشت خود، کسب‌وکار و افرادی که به ما وابسته هستند را می‌نویسیم.

پس رهبران باید خطرات کسب‌وکارشان را شناسایی کرده و ضمن استفاده از راه رهایی، از فرصت‌های به وجود آمده در جهت رشد و توسعه خود و تیمشان بهره گیرند.

شناسایی خطرات احتمالی در رهبری کسب و کار

• با توجه به بحران کرونا ممکن است کسب‌وکارتان تعطیل و یا بی‌اهمیت شده باشد. در این موقعیت شما به‌عنوان یک رهبری کسب و کار موفق با خود بیندیشید که اگر با توجه به تفکر مبتنی بر صفر قصد داشتید کسب‌وکارتان را از نو آغاز کنید، از پتانسیل، منابع و توانایی موجود در کدام کاری که هنوز هم بهتر از دیگران انجام می‌دهید و خواستار هم دارد، با روشی جدید، مدل کسب‌وکار جدید و ورود به بازار جدید برای تقاضای بیشتر، بازآفرینی می‌کردید؟

• امکان دارد که محصول و یا خدمات شما در دوران بحران و بعدازآن هم موضوعیت نداشته باشد لذا از خود بپرسید با توجه به مهارت‌های ویژه، ارزشمند و کلیدی خود و تیمتان در کدام بخش‌های دیگر و برای رفع چه مشکلات جدید دیگری که در این دوران، واجب و پر تقاضاتر است می‌توان استفاده کرد؟ توجه به توانایی و مهارت‌های کلیدی که شرکت در آن تبحر بیشتری دارد، می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای کسب‌وکارتان به وجود آورد که برای خدمات دیگر و پرتقاضاتر فعلی، بهره برد.

• در این دوران بحرانی و یا حتی بعدازآن با توجه به بررسی مشکلات یک گروه مشتری خاص و هدف‌گذاری شده، چه نیازها و مشکلات دیگری می‌توانید از آنان رفع کنید؟ کارآفرینی یعنی رفع مشکلات و باید همیشه بررسی کنید که مشتری هدف شما که خدمتگزارشان هستید، در دوران آشفتگی با چه مشکلات جدیدی مواجه می‌شوند که شما و تیمتان می‌توانید راهکارش را ارائه دهید و موجبات رضایت و خشنودی آنان را فراهم نمایید.

• یکی از مشکلاتی که مشتریان هدف ما در این دوران رکود، با آن مواجه هستند ممکن است کمبود بودجه و مشکلات مالی باشد. پس از خودتان بپرسید که چطور می‌توانید کمکشان کنید تا بتوانند از شما خرید ساده‌تر، ارزان تر و سریع تر داشته باشند؟ آیا می‌توانید بخشی از خدمات و محصولات را تا قبل از پرداخت به آنان تحویل نمایید که ضمن جلب اعتمادشان، بتوانند پرداخت را به تعویق بیندازند؟

• ممکن است در این دوران شما دچار نقدینگی شوید پس از خود بپرسید می‌توانید با ارائه یک محرک خرید، ارائه تخفیف و یا دریافت اقساطی، خرید را برای آنان راحت تر و خوشایندتر کنید؟ آیا برای تأمین نقدینگی، می‌توانید به مشتریانتان پیش‌فروش و یا حتی فروش عمده داشته باشید؟ و یا می‌توانید محرک خرید جذابی برای آنان ایجاد کنید؟

• جایی که رقبا پا پس می‌کشند، شما حضور قوی‌تری پیدا کنید و سهم بازارتان را وسیع‌تر کنید. از خود بپرسید پیام بازاریابی‌تان باید به چه صورت عوض شود؟ چه هزینه‌هایی از بازاریابی و تبلیغات باید کمتر کرد و در چه بخشی باید بیشتر حضور داشت تا بهتر در ذهن مشتری بمانید؟ به یاد داشته باشید نوع تبلیغات و بازاریابی در این دوران بسیار مهم است و برای جلب اعتماد آن‌ها پیامتان باید مطابق با مشکل و نیازشان بیان گردد.

• نباید از مشتریان قدیمی و وفادارتان غافل شوید. به دنبال ایده و راه‌های خلاقانه برای فروش مجدد به آن‌ها باشید. حفظ مشتریان قدیمی و فروش مجدد به آن‌ها می‌تواند بسیار راحت‌تر و کم‌هزینه تراز پیدا کردن مشتریان جدید باشد. چون اعتماد اولیه جلب و ارتباط برقرارشده است به‌شرط آنکه از پشتیبانی شما راضی و خشنود باشند.

• همیشه نیاز به نوآوری نیست، شاید قبل از آن بهتر باشد در کسب‌وکارتان، بهینه‌سازی بکنید. بیشتر اوقات کلید رشد کسب‌وکارها انجام یک کار جدید نیست، بلکه انجام کاری که می‌کنید به شکل بهتر، سریع‌تر، ارزان‌تر یا قوی تراست. در بازاریابی نوآوری کنید نه در محصول و خدمات.

• تمرکزتان را می‌دانید کجا معطوف کنید؟ خیلی مهم است که در حال حاضر کارهایتان را با شرایط کنونی وفق دهید. باید بدانید چه‌کارهایی را کمتر و چه اقداماتی را بیشتر انجام دهید. روی کارهای کمتری که خروجی بهتر و بیشتری دارند متمرکز شوید. همچنین دقت بر اولویت‌های مشتریان می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای شما ایجاد نماید. درزمان نیاز کنار افراد باشید تا همیشه کنارتان بمانند.

• در این موقعیت فعلی امیدی به بازگشت به دوران قبل نیست و خیلی چیزها عوض‌شده و می‌شود. از خود بپرسید هدف اصلی شما درگذر از این بحران چه می‌تواند باشد؟ با استفاده از راه‌حل‌های دیجیتال و تعاملات مجازی چطور می‌توانید مدل کسب‌وکارتان را عوض کنید؟ آیا می‌توانید با کمتر کردن هزینه‌ها، سرعت نفوذ در بازار را بیشتر نمایید؟

• یکی از بدترین مشکلات برای یک کارآفرین، این است که مجبور شود کسب‌وکارش را تعطیل کند. کارآفرینان موفق می‌دانند که چه زمانی باید شرکت را نگه‌دارند و چه زمانی رهایش کنند. شاید زمانی برسد که صرف هزینه و زمان برای نگهداشت یک کسب‌وکار، ضررش بیشتر از رها کردنش باشد. پس از خود بپرسید اگر الان از صفر شروع می‌کردید، دنبال چه چیزی می‌رفتید؟ کفه منافع سنگین‌تر است یا ضررها؟ هرچقدر هم تصمیم‌گیری سخت باشد باید به خود و کسانی که به شما وابسته هستند فکر کنید و بهترین انتخاب را داشته باشید.

نتیجه‌گیری

در زمان بحران رهبران نباید با ذهنیت منفی به قضایا در مورد رهبری کسب و کار نگاه کنند. همیشه و در هرزمانی فرصت وجود دارد.

از خود بپرسید کجا، چه چیزی و چگونه باید کسب‌وکارتان تغییر کند؟

در بحران خیلی راحت‌تر امکان رهبر بازار شدن وجود دارد.

شما با متفاوت بودن و تمرکز به رفع مشکلات مشتریانتان از طریق روش‌های جدید می‌توانید خیلی بهتر رشد کنید.

باید تلاش کنید هدف شما از ارائه محصولات و خدمات در کسب‌وکارها، همیشه رسیدن به نتیجه برد-برد-برد باشد.

یعنی مشتریان، جامعه و انسانیت و درنهایت خود شما از آن منتفع شوید تا خیروبرکت در زندگی و کسب‌وکارتان جاری گردد.

نویسنده: سرکار خانم شکوفه شهیدی، یکی از دانش پذیران دوره بیزینس کوچینگ

منبع: چکیده‌ای از آموزه‌های دارن هاردی