طبق پژوهش‌های انجام‌شده دانشمندان، بین شنیدن و گوش دادن تفاوت اساسی وجود دارد و هر شنیدنی صرفاً گوش دادن مؤثر نیست.
راستی می‌دانید چه تفاوتی بین شنیدن و گوش دادن هست؟
و همانطور که می‌دانید بخش اصلی شنیدن در گوش و بخش اصلی گوش دادن در مغز اتفاق می‌افتد.
شنیدن: یک بحث فیزیولوژیکی بوده و صرفاً به معنای گوش دادن و فعال شدن سنسورهای شنوایی ما در اثر امواج صوتی است.
گوش دادن مؤثر: گوش دادن مؤثر یک مهارت شناختی در انسان است و عملاً یک فعالیت ذهنی و تحلیلی محسوب می‌شود.
چرا واقعاً گوش دادن این‌قدر مهم هست؟
بد نیست صحبت‌های تعدادی از بزرگان را در مورد گوش دادن مؤثر بخوانیم.
” گوش دادن خود را به خوب شنیدن عادت بده و سخنانی که شنیدنشان بر اصلاح و پاکی تو چیزی نمی‌افزاید، گوش فرا مده.” (امام علی علیه‌السلام)
” افراد بزرگ، گوش دادن را به انحصار خود درمی‌آورند. “(دیوید شوارتز)
” اغلب افراد، نه به‌قصد فهمیدن، بلکه برای پاسخ دادن، به صحبت‌های طرف مقابل گوش می‌دهند. ” (استیون کاوی- نویسنده، سخنران، تاجر)
” گوش دادن فعال و مؤثر، یکی از عوامل مهم موفقیت است.” (ریچارد برانسون)
” هنر مکالمه در گوش کردن است. ” (مالکوم فوربس- تاجر برسته آمریکا و ناشر مجله Fobres)
آیا تابه‌حال شنیدید که می‌گویند ما انسان‌ها حرفهای زیادی را می‌شنویم ولی حرفهای کمتری را گوش می‌کنیم.
می‌دانید چرا؟
دلیل عمده این است که زمانی که کسی در حال صحبت کردن با ماست، ما بجای گوش دادن مؤثر به صحبت‌های وی، ذهن ما به پاسخ‌هایی که می‌خواهیم بدهیم فکر می‌کند.
چرا گوش دادن مؤثر برای یک کوچ این‌قدر مهم است؟
وقتی گوش دادن یک کوچ مؤثر است، که بیشترین توجه را به کوچی خود دارد و به یک هم فرکانسی و هم‌وزنی کلامی می‌رسند و آن‌وقت است که کوچ ذوب در کوچی شده و کوچی هم از صحبت‌های سطحی خارج شده و عمق می‌رود و هم‌زمان، کوچ هم به اعماق رفته به‌نحوی‌که با حالاتی که کوچی ناراحت و یا خوشحال هست همنوایی و همدلی می‌کند.
و اگر کوچ نتواند به حرفهای کوچی خود خوب گوش دهد، نمی‌تواند به هدف پشت اهداف دست پیدا کند و لذا امکان طرح سؤالات معنادار را هم نداشته وعدم طرح سؤالات معنادار، پایه و اساس و ابزار یک صنعت کوچینگ می‌باشد.
چه عواملی باعث گوش دادن مؤثر می‌گردد؟
۱- توجه عمیق به کلام کوچی
۲- مکث و سکوت بین کلام کوچی این امکان را به او می‌دهد که تمرکز بر کلامش را حفظ کند و درصورتی‌که شما در مکث‌های بین کلامی او صحبت کنید، تمرکز او به سمت کلام شما می‌رود، نه ادامه کلام خودش.
۳- وقتی با کوچی حرف می‌زنید به زبان بدن او هم دقت کنید، چون حرکات بدنی هم حرفهای زیادی برای گفتن دارند.
۴- در جلسات کوچینگ بیشتر زمان جلسه شما شنونده باشید کمتر صحبت کن.
۵- از مراجع خود سؤالات باز بپرسید، چون منجر به کشف اطلاعات می‌گردد و از سؤالات بسته که جواب آن بله و خیر هست دوری‌کنید.
مثال:
– چطور ازآنجا به اینجا رسیدید؟
– همیشه اینطوریه؟
– نحوه کارش چطوریه؟
– یه کم بیشتر راجع به آن توضیح دهید؟
– اگر هیچ‌کس حاضر نشد، چی؟
– اگر این‌طوری بشه چه اتفاقی می‌افتد؟
– بعدش چی می‌شود؟
– می‌شود مثال بزنید؟
– خب؟
۶- پیش‌داوری را فراموش کنید، چون از فضای کوچینگ به دور بوده و کوچی فکر می‌کند مورد اتهام قرار گرفته و جلسه کوچینگ به بیراهه می‌رود.
چه کنیم تا کوچی ناگفته‌های خودش را بگوید؟
● اهمیت حرکات کوچ: در هنگام گفتگو با کوچی لازم است یک سری واکنش از خودمان نشان دهیم تا کوچی احساس کند با او در ارتباط هستیم.
در زیر نمونه‌هایی از زبان بدن‌ها آورده شده، که حاکی از مناسب یا نامناسب بودن گوش دادن مؤثر کوچ‌ها هستند.
زبان بدن مناسب گوش دادن مؤثر:
– خم شدن به جلو
– ارتباطات چشمی.
– باز نگه‌داشتن دست و بازوها
– سر تکان دادن
– نشستن روبروی یکدیگر.
زبان بدن نامناسب گوش دادن مؤثر:
– گرفتن دست جلوی دهان
– تکان دادن یا مالیدن اعضای بدن
– بازی کردن با زیورآلات
– زدن خودکار بر روی میز
– تکان دادن مداوم پاها
– دست‌به‌سینه نشستن
● گوش کردن مؤثر: به موارد اختلافی که کوچی در صحبت‌هایش عنوان می‌کند خوب گوش دهید.
● سؤالات معنادار بپرسید تا جواب‌های معنادار بشنوید.
● به جزِئیات کلامی کوچی خود خوب توجه کرده و این جزئیات را در ریز رفتارشان کشف کنید.
● به لحن گفتار کوچی خود خوب گوش دهید، همیشه لحن و سخن با همدیگر هماهنگ هستند و هرکجا شما حس کردید که این هماهنگی وجود ندارد، یعنی یک مشکلی در وجود کوچی هست که شما با دقت بیشتر باید این نقاط کور را کشف کنید.
● ارتباط چشمی را برقرار کنید، مثلاً شخصی که در حین حرف زدن به چشمان شما نگاه می‌کرد ولی الان چشم برمی‌دارد، شاید چیزی هست که باعث خجالت و احساس شرم او شده و شما باید چنین شرایطی را درک نموده و با او همدل گردید.
● انرژی کلامی: به مقدار انرژی کلامی کوچی خود خوب دقت کنید که آیا:
باانرژی – احساس و پرشور حرف می‌زند؟ یا برعکس خسته و آرام به نظر می‌آید؟
لذا با توجه به انرژی کلامی، می‌توانید به اطلاعات خوبی دست پیدا کنید.
نکته: توجه کنید که هیچ‌کدام از این رفتارها به‌تنهایی چیزی را ثابت نمی‌کند و شما باید به حرفی که کوچی می‌زند خوب دقت و توجه کنید و با سرنخ‌های به‌دست‌آمده و چیدن این سرنخ‌ها کنار همدیگر و تحلیل آنها بتوانید به اقدام‌های اصلاحی دست پیدا کنید.
علت اینکه بنده در این مقاله به موضوع گوش دادن مؤثر در صنعت کوچینگ پرداختم این بود که به اهمیت گوش دادن مؤثر در این صنعت پی ببریم و بدانیم که یکی از ارکان اساسی در این حرفه گوش دادن مؤثر با تمام وجود می‌باشد و همچنین فهمیدیم که چه تفاوت‌هایی بین گوش دادن مؤثر و شنیدن وجود دارد.
نویسنده: جناب آقای محمدعلی عادلی از دانش پذیران دوره سوم تربیت کوچ حرفهای کسب‌وکار ویدان
نظر بدهید