مقدمه: داشتن استراتژی در جهت توسعه تجارت الکترونیکی امروزه بسیار مهم شده است؛ زیرا رقابت بسیار شدیدی در حوزه آنلاین وجود دارد. کسب وکار الکترونیک بهعنوان یکی از توانمندسازها در اقتصاد کشور و زیرمجموعه فناوریهای اطلاعات در دهه گذشته رشد چشمگیری داشته است.
بازارهای امروزی، جهانی است و همواره در حال تغییر و گذار از صنعت به دانش و فناوری است.
فضای امروز کسبوکار از حالت فیزیکی به حالت الکترونیکی تغییر شکل یافته و بازارهای سنتی و آفلاین را دگرگون ساختهاند.
سرمایهگذاران موفق تغییرات روشهای کسبوکار سنتی به کسبوکار الکترونیکی را پذیرفتهاند بهطوریکه سیاست بیشتر مؤسسات تجاری در پذیرش و بهکارگیری کسبوکار الکترونیک جهت ورود به بازارهای جهانی و جذب مشتریان جدید، مؤثر و کارا است.
اهمیت فضای کسبوکار الکترونیکی و پذیرش بالای مردم در سالهای گذشته و ورود کسبوکارها به این فضا لزوم برنامهریزی و توسعه این فضا را بیشازپیش آشکار میکند.
نزدیک به 24 میلیون سایت تجارت الکترونیک در سراسر جهان وجود دارد، اما اجازه ندهید شما را بترساند. شما میتوانید چندین استراتژی مؤثر را دنبال کنید که میتواند باعث توسعه تجارت الکترونیکی شما شود.
میتوان نیمه پر لیوان را دید و تعداد زیاد سایتها نشان میدهد که تقاضا زیاد است و مصرفکنندگان نیز زیاد هستند. هرچقدر رقبای شما بیشتر تلاش کنند مسیر شما هموارتر خواهد بود.
علاوه بر این، تا زمانی که یک کارآفرین نوپا هستید، نیازی به شکست دادن غولهای تجارت الکترونیک مانند آمازون، eBay یا وال مارت ندارید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که روزنه مناسب را برای نفوذ به مخاطبان هدف خود را بیابید سپس میتوانید یک کارآفرین موفق باشید.
در این مقاله قصد داریم مجموعهای از استراتژیهای مؤثر را که به شما در توسعه تجارت الکترونیکی خود کمک میکنند، بررسی نماییم.
بر کسی پوشیده نیست که در دنیای تجارت الکترونیک، محتوا قهرمان و پایه است و هر موفقیتی که در این زمینه حاصل میشود دلیل اصلی آن محتوای خوب، و تأثیرگذار است، بهگونهای که آمار نشان میدهد 80 درصد از مردم بر اساس محتوای موجود، سایت دلخواه خود را انتخاب مینمایند. برای درک بهتر از محتوی، به تعریف و ساختار آن میپردازیم.
محتوا چیست؟ شکلی از اطلاعات که ساختار مشخص دارد؛ برای انسان بهعنوان مخاطب قابلدرک و استفاده است؛ فرایند ویرایش (حداقل پیش از عرضه و ترجیحاً حتی پس از عرضه) در مورد آن معنا دارد و قابلاعمال است.
محتوای دیجیتال دارای همهٔ ویژگیهای بالا است. اما یک ویژگی دیگر هم دارد و آن این است که برای انتقال و ذخیرهسازی و مصرف آن از بستر و زیرساخت دیجیتال استفاده میشود.
چنین تعریفی میتواند مواردی مانند کتابها، مقالات، فایلهای صوتی و پادکستها، ویدئوها و انیمیشنها، بستهها و محصولات آموزشی، پستهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی و ایمیلها دیجیتال را پوشش دهد.
بنابراین؛ ضروری است که بر محتوا نظارت و حساسیت ویژه داشته باشید، برکیفیت محتوایی که منتشر میکنید تمرکز کنید، و ضروری است که این محتوا دارای ارزش واقعی باشد.
یکی از استراتژیهای مهم و مؤثری است که شما را قادر میسازد تجارت الکترونیکی خود را رشد دهید، زیرا تجربه مثبت مشتری، تلاش در جلب رضایت و برآورده کردن خواستههای او، هدفی بسیار عمیقتر از فرآیند فروش است.
همه چیز در راستای ایجاد تعهد برای رضایت مشتری است. لذا لازم است روی پایداری آن کار کنیم و از آن بهعنوان ابزار بازاریابی برای تبلیغ محصول، خدمات شرکت یا آنچه در ادبیات بازاریابی «تبلیغ دهانبهدهان» نامیده میشود، استفاده کنیم.
همهٔ ما با شنیدن نام بازاریابی دهانبهدهان (که در انگلیسی با نام Word Of Mouth Marketing یا WOM نامیده میشود) یادِ داستان یک کلاغ چهل کلاغ میافتیم؛ البته این یک کلاغ چهل کلاغها از آن نوع حرف آوردن و بردنهای خانهخرابکن نیستند، این چرخش حرفهای دهانبهدهان تأثیر اعجاب و آور و مثبتی را در هر کسبوکاری به همراه خواهند داشت.
بگذارید با این یک جمله شروع کنیم: ۹۲% از مصرفکنندهها، پیشنهادهای دوستان یا خانوادهشان را بیشتر از هر نوع دیگری از تبلیغات باور میکنند.
این آمار ساده، یکی از قدرتمندترین حقایق در بازاریابی را در خود پنهان کرده است: بزرگترین سرمایه بازاریابی شما، پایگاه مشتریان فعلی شماست.
قدرت جادویی بازاریابی دهانبهدهان، بیشازپیش خودش را به رخ کشیده است، از یک رستوران سادهٔ محلی در شمال کشور خودمان تا ظهور و بروز شبکههای اجتماعی قدرتمندی مثل فیسبوک تا بهیادماندنیترین کمپینهای تبلیغاتی شرکتهای بزرگ مثل کوکاکولا و حتی تا مارکتینگ برند جادویی هری پاتر و همین اپلیکیشن کار راه بینداز اسنپ و یا فروشگاه بزرگی مثل دیجیکالا، همه بهنوعی تحت تأثیر جادوی قدرتمند بازاریابی دهانبهدهان بودهاند.
درهرصورت، کل مدل تجارت الکترونیک حول محور این است که چگونه میتوانند بهترین خدمات را به مشتریان ارائه دهند. برای اینکه برند خود را برجسته کنید، باید به مشکلات مخاطبان خود گوش دهید، راهحل ارائه دهید، مشکلات را برطرف کنید و آنها را قادر به ارتباط با برند خود کنید. با این کار میتوانید یک تجربه عالی و رضایتمندی برای مشتری ایجاد کنید.
جلب اعتماد مشتری یکی از مؤثرترین راهها برای متمایز کردن خود از رقبا و گسترش کسبوکارتان است، اما این کار آسانی نیست، مخصوصاً زمانی که وارد بازار جدیدی شدهاید.
راههای زیادی وجود دارد که میتوانید بر این مانع غلبه کنید. مهمترین آنها تمرکز بر متمایز ساختن محصول/خدماتی است که ارائه میدهید.
متمایز بودن یا همان مزیت رقابتی در خدمات یا محصول به شما کمک میکند تا میدان را راحتتر از رقیب به دست گرفته و برای گسترش و رشد کسب و کار خود همواره در تکاپو و ایجاد نوآوری باشید.
اگر میخواهید مشتریان فرآیند خرید را کامل کنند و این فرآیند روان باشد، باید برای ارائه گزینههای پرداخت متعدد تلاش کنید.
این امر موانعی را که ممکن است بر سر راه تصمیم خرید وجود داشته باشد از بین میبرد و مشتریان را برای پرداخت و خرید ترغیب میکند، اما با رعایت نکات امنیتی و حفظ محرمانه بودن اطلاعات مشتریان، در صورت وجود نقص در این جنبه، ضرر و فاجعه غیرقابلپیشبینی پیشرو خواهد بود.
یکی از جملههای بسیار رایج در بازارهای سنتی همواره این بوده است که " جنس خریداریشده پس گرفته یا تعویض نمیشود". طبق برخی آمار و بررسیها که نشان میدهد 67 درصد از خریداران،، قبل از خرید، به صفحه" سیاست بازگشت خرید " در سایت مراجعه و آن را بررسی میکنند.
ازاینرو، نقص در موضوع به این معنی است که مشتری به سراغ شما نمیآید یا از شما خرید نمیکند، پس شما دست پیش را گرفته و همه موارد را پیشبینی نمایید.
یک مشتری نباید احساس کند که با پرداخت هزینه فرآیند خرید او تکمیلشده و نمیتواند به عقب برگردد یا نظر خود را تغییر دهد، و اگر نقصی در محصول کشف کند نتواند دوباره به شما مراجعه نکند.
اما اگر سیاستهای بازگشت هوشمندانه و پیشگامی داشته باشید، میتوانید مشتریان را حفظ کنید و همزمان خواستههای آنها را برآورده کنید. این امر میتواند یک مزیت رقابتی برای شما به شمار آید.
Baymard Institute موسسه تحقیقاتی است که در مقیاس گسترده جنبههای تجربههای کاربر آن آنلاین را بررسی میکند. به موسسه به این نکته اشاره دارد که هزینه اضافی حملونقل و مالیات، مهمترین دلیل برای آن است که خریداران از تکمیل خرید خود منصرف میشوند.
لذا بررسی جوانب نحوه قیمتگذاری در پایان خرید و ارسال محصول به خریدار و پیشبینی اتفاقات ناخواسته مانند آسیب دیدن یا خراب شدن محصول ازجمله فرآیندهای مهم است.
نتیجهگیری و سخن پایانی:
استراتژیهای گفتهشده برای توسعه تجارت الکتورنیکی ، حاصل سالها تجربه کسب و کارهای مختلف در عرصههای متفاوت بوده است. لذا بهکارگیری و بازبینی این استراتژیها در مسیر کسب و کار، مسلماً تأثیر بسزایی در توسعه آن خواهد داشت.
نویسنده: سرکار خانم زهرا نجاتی از دانش پذیران دوره کوچینگ راهاندازی کسب و کار اینترنتی