بدون شک، برای توسعه فردی و دستیابی به موفقیت، نیاز به برنامهریزی مدونی است.
اما این برنامهریزی با کمک فردی که آشنا به توانمندیها و استعدادهای شما است، باید صورت پذیرد.
چراکه وقت طلا است. زمان سرمایهای است گرانبها که اگر بهاشتباه صرف شود هرگز قابل جبران نیست. این فرد یاریرسان میتواند مربی و یا کوچ باشد.
امروزه، اکثر افراد برای ایجاد تعادل بین خواستههای مختلف زندگی، بسیار تلاش میکنند، اما نتیجه مطلوبی به دست نمیآورند.
این موضوع تنها شامل زندگی کاری نیست بلکه شامل ارزشهای شخصی، روابط، خانواده و سلامت هم میشود.
داشتن مربی توسعه فردی (کوچینگ توسعه فردی) به بهبود عملکرد افراد در همه زمینههای زندگی کمک میکند.
هدف اصلی کوچ، یاریرساندن به افراد برای رسیدن به هدفهای شخصی در راستای دستیابی به یک زندگی موفق میباشد.
قبل از اینکه وارد مقوله کوچینگ توسعه فردی شویم مروری بر تاریخچه کوچینگ میکنیم.
تاریخچه کوچینگ
برخی تاریخچه مربیگری را به زمان سقراط حکیم ) 347 تا 427 قبل از میلاد (نسبت دادند.
چراکه سقراط اعتقاد داشت، افراد هنگامی به بهترین وجه یاد میگیرند، که مسئولیت کارهای واگذارشده به آنها را بر عهده بگیرند.
برخی دیگر معتقدند که منشأ کلمه مربیگری به 500 سال پیش برمیگردد که یک فرد، فردی دیگر را در زمینهای ناهموار حمل میکرد تا به مقصد برساند.
کلمه کوچ اولین بار در دهه،1500، در زبان انگلیسی استفاده شد. "کوچ" به نوع خاصی از کالسکه اشاره دارد.
ازاینرو، معنای اصلی فعل کوچ به انتقال یک شخص ارزشمند، از جایی که هست بهجایی که شخص میخواهد باشد، اشاره دارد.
مربیگری در حوزههای ورزشی، آموزشی و روانشناسی بسیار موردبررسی قرارگرفته است.
مربیگری اساساً یعنی ساختار پشتیبان مبتنی بر رابطه نزدیک بین فردی که منجر به یادگیری و رشد توانایی بالقوه در بستر خاصی از تغییر میگردد.
بسیاری از افراد، اغلب اوقات مربیگری را با دیگر روشهای آموزش و توسعه همچون: آموزش، مشاوره، سرپرستی و منتورینگ اشتباه میگیرند.
تفاوت اصلی میان مربیگری و سایر روشهای دیگر این است که در مربیگری دستیابی به اهداف خاص و تعهد قوی به مسئله موردنظر آشکار است.
درواقع مربیگری یک رویکرد رشد و توسعه است که فرد برای افزایش مهارتهای خود، به کمک فرد دیگری نیاز دارد.
مربیگری افراد را تشویق میکند که بهجای توجه به نقاط ضعف و کمبودهایی که دارند، بر نقاط قوت خود متمرکز شوند.
1- مربیگری و کوچینگ توسعه فردی موجب افزایش ظرفیت انتقادپذیری، تقویت و بهبود مهارت و دانش، تغییر رتبه و جایگاه شغلی، تغییر نگرش فرد نسبت به گذشته، کاهش استرس و اضطراب و افزایش پذیرش ریسک میگردد.
2- مربیگری توسعه فردی موجب افزایش خودآگاهی نظیر آگاهی نسبت به نقاط قوت و ضعف، شناخت توانمندیهای بالقوه و تقویت احساسات درونی میشود.
3- مربی توسعه فردی موجب افزایش خودباوری، نظیر باور و اعتقاد به ایدهها و نظرات ارائهشده، اعتقاد به محصولات و خدمات ارائهشده و افزایش تحمل ابهام افراد میشود.
4- مربیگری توسعه فردی موجب افزایش توانایی در ویژگیها، نظیر افزایش توانایی در هدایت و برنامهریزی تیمها، افزایش توانایی بهبود محصولات و خدمات، افزایش توانایی حل مشکلات و تصمیمگیریهای خلاقانه میشود.
5- مربی توسعه فردی موجب افزایش دانش و مهارت، نظیر کسب دانش و مهارتهای جدید، بهبود و پیشرفت در تعامل روابط کاری یا دیگران میشود.
6- مربیگری توسعه فردی موجب افزایش تعهد و مسئولیت، همچون بالا رفتن حس تعهد و مسئولیت، داشتن حس مسئولیت به ایدههای ارائهشده و پرهیز از ناامیدی و دلسرد شدن میشود.
7- مربی توسعه فردی نهتنها به شما کمک میکند تا باورها، افکار و مفروضات محدودکننده را شناسایی کنید، بلکه به شما آموزش میدهد چگونه با این افکار منفی مقابله کنید و بهترین نسخه از خودتان باشید.
و ......
کوچ توسعه فردی با چالشها و سختیهای مدیریتی و اجرایی زیر روبروست:
• رقابت در کار
• فشار زمانی
• کشمکش در کار
• مسئولیت در قبال نتیجه کار
• مسئولیت سلامت و ایمنی دیگران
• ارتباط با افراد پرخاشگر و تهاجمی
ویژگیهای شخصیتی موردنیاز برای کوچینگ توسعه فردی:
قابلاعتماد: مربی توسعه فردی باید در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، قابلاعتماد، مسئولیتپذیر و قابلاتکا و پایبند به تعهدات باشد.
جزئینگر: مربی و کوچ باید در فرآیند این نوع کوچینگ ، همزمان به جزئیات و کلیات بهمنظور تکمیل وظایف توجه کند.
صادق: مربی توسعه فردی باید در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، صداقت کامل و پایبندی به اصول اخلاقی داشته باشد.
مستقل: مربی و کوچ توسعه فردی در فرآیند این نوع کوچینگ، نیاز به قدرت تصمیمگیری برای انجام مستقل کارها، هدایت دیگران بدون (یا با حداقل) نظارت، و اتکا به خود برای انجام فعالیتها دارد.
رهبر و مدیر: مربی و کوچ توسعه فردی در فرآیند این نوع کوچینگ ، نیاز به تمایل فرد به مدیریت، بر عهده گرفتن مسئولیت و ارائه نظرات و هدایت دارد.
نوآور: مربی و کوچ در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، نیاز به خلاقیت و فکر باز برای پروراندن ایدههای جدید و پاسخ به مشکلات مربوط به کار دارد.
متفکر و تحلیلگر: مربی توسعه فردی در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، نیاز به تجزیهوتحلیل اطلاعات و استفاده از منطق برای رسیدگی به مسائل و مشکلات مربوط به کار دارد.
مسلط بر خود: مربی و کوچ توسعه فردی در فرآیند این نوع کوچینگ ، نیاز به حفظ آرامش، کنترل احساسات، کنترل خشم، و اجتناب از رفتار تهاجمی، حتی در شرایط بسیار دشوار دارد.
سازگار و انعطافپذیر: مربی توسعه فردی در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، نیاز به پذیرش انواع تغییر (مثبت یا منفی) و تنوع در حد قابلتوجه در محیط کار دارد.
مقاوم: مربی و کوچ در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، نیاز به انتقادپذیری، تحمل فشار و برخورد مؤثر و توام با آرامش در شرایط استرس بالا دارد.
همراه و یاریگر: مربی و کوچ توسعه فردی در فرآیند این نوع کوچینگ ، لازم است در محیط کار با دیگران به نرمی و ملایمت رفتار کند و دیدگاهی صحیح و نیتی خوب از خود نشان دهد.
نوعدوست: مربی توسعه فردی در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، لازم است نسبت به نیازها و احساسات دیگران حساس بوده و درک و همراهی متقابل در محیط کار داشته باشد.
گروهمحور: این شغل مستلزم ترجیح دادن کار گروهی (در مقایسه با کار فردی) و ارتباط شخصی با دیگران در محیط کار است.
مبتکر: مربیگری توسعه فردی در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، مستلزم تمایل فرد به انجام مسئولیتها و مقابله با چالشها است.
تلاشگر: مربی و کوچ توسعه فردی در فرآیند کوچینگ توسعه فردی، نیاز به تعریف اهداف قابلدسترسی برای به چالش کشیدن فرد و تلاش او برای انجام وظایف دارد.
کوشا و پیگیر: مربیگری و کوچینگ توسعه فردی در فرآیند کوچینگ ، مستلزم پافشاری، سماجت و ایستادگی در مواجهه با موانع است.
اهمیت برنامه مرشدی و مربیگری بهعنوان یک برنامه با هدف توسعهٔ افراد، هر روز بیشتر بهعنوان یک ابزار کلیدی در زندگی شخصی و کاری افراد آشکار میشود.
بنابراین با تأکید زیاد بر مربیگری نقاط قوت، میتوانیم از توسعه و رشد افراد، از راه آگاهی آنان از خود و محیطی که در آن قرار دارند، حمایت کنیم و این سبب رشد استعدادها و تواناییهای افراد میشود.
نویسنده: سرکار خانم مهسا کمالی پور از دانش پذیران دوره تربیت کوچ حرفهای کسبوکار ویدان